สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (ETDA) จัดเวทีสัมมนาใหญ่ “DPS Trust Every Click” ระดมคณะกรรมการร่วมฯ กว่า 10 หน่วยงานภาครัฐ หารือเชิงลึกเพื่อกำหนดนโยบายและกลไกความร่วมมือในการกำกับดูแลแพลตฟอร์มดิจิทัล โดยเฉพาะกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง เพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้ใช้งาน
ดร.ชัยชนะ มิตรพันธ์ ผู้อำนวยการ ETDA กล่าวว่า กฎหมาย DPS (พ.ร.ฎ. การประกอบธุรกิจบริการแพลตฟอร์มดิจิทัล พ.ศ. 2565) ถูกออกแบบมาเพื่อเป็น “กลไกกลาง” ที่เปิดโอกาสให้เกิดการกำกับดูแลร่วมกันอย่างสร้างสรรค์ โดย ETDA ทำหน้าที่เป็นผู้ประสานงานหลัก (Facilitator) เพื่อเชื่อมโยงการทำงานระหว่างหน่วยงานกำกับดูแลและผู้ให้บริการแพลตฟอร์มที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว เวทีสัมมนาครั้งนี้จึงเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญของการบูรณาการทำงานร่วมกัน ทั้งในเชิงนโยบาย การแบ่งปันข้อมูล และการวิเคราะห์ความเสี่ยง
มุ่งเป้าแพลตฟอร์มเสี่ยงสูง
นางสาวจิตสถา ศรีประเสริฐสุข รองผู้อำนวยการ ETDA เผยว่า ในปี 2569 ETDA จะเดินหน้าในบทบาท “Co-Creation Regulator” หรือผู้กำกับดูแลร่วมที่เปิดกว้าง พร้อมขยายขอบเขตการดูแลไปยังแพลตฟอร์มที่มีความเสี่ยงสูงกลุ่มใหม่ๆ นอกเหนือจาก Online Marketplace และ Ride Sharing ที่เริ่มมีแนวทางกำกับดูแลชัดเจนแล้ว นอกจากนี้ยังเตรียมศึกษาหลักเกณฑ์การกำกับดูแลโฆษณาออนไลน์อย่างเข้มข้น เนื่องจากเป็นพื้นที่ที่เสี่ยงต่อการหลอกลวงและข้อมูลบิดเบือน เป้าหมายคือการทำให้กฎหมายสามารถนำไปปฏิบัติได้จริงในทุกระดับ
บทเรียนและความท้าทายจากหน่วยงานกำกับดูแล
ตัวแทนจากหน่วยงานภาครัฐได้ร่วมแบ่งปันบทเรียนและอุปสรรคที่ต้องเผชิญ:
- กรมการขนส่งทางบก (ขบ.) พบว่าแม้จะมีข้อกำหนดให้รถและคนขับบนแพลตฟอร์ม Ride Sharing ต้องจดทะเบียนอย่างถูกต้อง แต่ก็ยังมีความท้าทายในการบังคับใช้ รวมถึงปัญหาค่าธรรมเนียมแฝงและประเด็นภาษีที่ส่งผลกระทบต่อไรเดอร์
- สำนักงานคณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า (กขค.) ชี้ให้เห็นถึงแนวโน้มการกระจุกตัวของแพลตฟอร์มดิจิทัล โดยเฉพาะในกลุ่ม Online Marketplace และ Online Travel Agencies (OTAs) ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อผู้ประกอบการไทย และแพลตฟอร์มต่างชาติบางรายยังมีพฤติกรรมที่ไม่เป็นธรรม เช่น การขึ้นค่าธรรมเนียม หรือการใช้ระบบแนะนำร้าน (algorithm) ที่ขาดความโปร่งใส
กำหนดทิศทางปี 2569 เน้น 6 ประเด็นความเสี่ยง
ที่ประชุมเห็นพ้องกันในการเร่งเสริมกลไกเชิงรุกเพื่อจัดการกับความเสี่ยง 6 ประเด็นสำคัญในปี 2569 ได้แก่:
- การฉ้อโกงและหลอกลวง
- การใช้ฟีเจอร์ชักชวนทำกิจกรรมผิดกฎหมาย
- การปลอมแปลงตัวตนหรือบัญชี
- การเผยแพร่ข้อมูลเท็จ
- การเผยแพร่เนื้อหาที่ไม่เหมาะสม
- โฆษณาเท็จหรือทำให้เข้าใจผิด
ข้อเสนอแนะทั้งหมดจากเวทีนี้จะถูกนำไปใช้เป็นข้อมูลสำคัญในการพัฒนา “แผนปฏิบัติการของคณะกรรมการร่วมฯ ประจำปี 2569” เพื่อเป็นก้าวสำคัญในการสร้างความน่าเชื่อถือ ปลอดภัย และธรรมาภิบาลในระบบนิเวศแพลตฟอร์มดิจิทัลของไทยอย่างยั่งยืน