สรุปสถานการณ์การค้าโลก เอเชียคือผู้ขับเคลื่อนหลัก
รายงานพิเศษ “DHL Global Connectedness Tracker 2025“ ซึ่งจัดทำโดย DHL และโรงเรียนธุรกิจสเติร์น มหาวิทยาลัยนิวยอร์ก ได้เผยให้เห็นถึงความยืดหยุ่นและการปรับตัวของภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกที่กำลังมีบทบาทสำคัญมากขึ้นในการขับเคลื่อนการค้าโลก แม้ว่าการเคลื่อนตัวของการค้าระหว่างประเทศจะเผชิญกับความท้าทายที่เพิ่มขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงเชิงนโยบาย โดยเฉพาะการตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงนโยบายการค้าของสหรัฐอเมริกาในช่วงวาระที่สองของประธานาธิบดีทรัมป์
การค้าโลกยังเดินหน้าอย่างแข็งแกร่ง โดยในครึ่งแรกของปี 2025 การค้าระหว่างประเทศเติบโตในอัตราที่เร็วที่สุดนับตั้งแต่ปี 2010 (ไม่รวมช่วงฟื้นตัวจากวิกฤตโรคระบาด) การเติบโตนี้เกิดขึ้นแม้จะมีการเร่งนำเข้าสินค้าสู่สหรัฐฯ ก่อนการขึ้นภาษี ซึ่งหลังจากที่การเร่งนำเข้าชะลอตัวลง ปริมาณการค้าโลกโดยรวมก็ยังคงอยู่ในระดับสูงกว่าปีที่ผ่านมา
บทบาทสำคัญของภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก
ภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกได้พิสูจน์ให้เห็นถึงความสามารถในการปรับตัวและวางกลยุทธ์ผ่านตัวเลขการเติบโตที่โดดเด่น:
- ผู้นำเส้นทางการค้าที่เติบโตเร็วที่สุด: จากการวิเคราะห์เส้นทางการค้าที่ใหญ่ที่สุดในโลก 100 เส้นทาง พบว่า 6 ใน 10 เส้นทางการค้าที่เติบโตเร็วที่สุดคือการส่งออกจากเศรษฐกิจเอเชีย เน้นย้ำบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนโมเมนตัมการค้าโลก
- ตลาดที่มีมูลค่าการเติบโตสูง: ในบรรดาประเทศการค้าที่ใหญ่ที่สุด 50 ประเทศ ฮ่องกง ไทย มาเลเซีย และเวียดนาม ติด 10 อันดับสูงสุดของตลาดที่มีมูลค่าการค้าเติบโตรวดเร็วที่สุด ชี้ให้เห็นถึงอิทธิพลและความยืดหยุ่นของเครือข่ายซัพพลายเชนในภูมิภาค
การปรับตัวและการเติบโตของประเทศไทย
ประเทศไทยเป็นหนึ่งในประเทศที่แสดงให้เห็นถึงการปรับตัวอย่างรวดเร็วและเป็นไปในทิศทางเดียวกับการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจในภูมิภาค:
- ติดอันดับตลาดเติบโตเร็วที่สุด: ประเทศไทยเป็นหนึ่งในประเทศที่ติด 10 อันดับแรกของตลาดที่มีมูลค่าการค้าเติบโตเร็วที่สุดในบรรดาประเทศการค้าที่ใหญ่ที่สุด 50 ประเทศ
- ระยะทางการค้าที่สั้นลงอย่างรวดเร็ว: ประเทศไทยมีการเปลี่ยนแปลงในด้าน ‘ระยะทางการค้า’ รวดเร็วที่สุดเป็นอันดับหนึ่ง (ลดลง 79 กม.) รองลงมาคือจีน (ลดลง 76 กม.) และสิงคโปร์ (ลดลง 71 กม.) ตัวเลขนี้บ่งชี้อย่างชัดเจนว่า ไทยมีการปรับเปลี่ยนรูปแบบการค้าไปยังพันธมิตรในภูมิภาคมากขึ้น เพื่อรักษาการเติบโต และแสดงให้เห็นถึงความพยายามในการปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานและการเชื่อมต่อระหว่างประเทศ
- ดึงดูดการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ: คุณเฮอร์เบิต วงศ์ภูษณชัย กรรมการผู้จัดการ DHL Express Thailand ระบุว่า นอกจากการเร่งส่งออกสินค้า โดยเฉพาะสินค้าในกลุ่มอุตสาหกรรมการผลิตและสินค้าอิเล็กทรอนิกส์แล้ว ยังสังเกตเห็น การลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศเข้าสู่ประเทศไทยอย่างชัดเจนมากในครึ่งแรกของปี 2025 แสดงให้เห็นถึงความพร้อมของไทยในการคว้าโอกาสในตลาดการค้าโลก
อาเซียนจุดหมายปลายทางใหม่ของจีน
การบูรณาการภายในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกสะท้อนได้ชัดเจนจากความสัมพันธ์ทางการค้าของจีน:
- อาเซียนกลายเป็นจุดหมายปลายทางการส่งออกอันดับหนึ่งของจีน: แม้ว่าจีนจะส่งออกสินค้าไปยังสหรัฐฯ ลดลง 15% ในช่วงแปดเดือนแรกของปี 2025 แต่จีนได้ชดเชยการลดลงนี้ด้วย การส่งออกไปยังภูมิภาคอาเซียนที่เพิ่มขึ้น 15%
- ตลาดสำคัญของจีน: โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เวียดนาม ไทย และอินเดีย เป็นตลาดส่งออกที่จีนขยายส่วนแบ่งการส่งออกเพิ่มขึ้นมากที่สุด ซึ่งแสดงให้เห็นว่าอาเซียนทวีความสำคัญมากขึ้นเรื่อยๆ ในพอร์ตการค้าของจีน
มุมมองต่อโลกาภิวัตน์
ศาสตราจารย์สตีเวน เอ. อัลท์แมน จาก NYU Stern’s Center for the Future of Management ให้ความเห็นว่า แนวโน้มการค้าระหว่างประเทศและการลงทุนทางธุรกิจระหว่างประเทศในปี 2025 ไม่สอดคล้องกับมุมมองที่ว่าโลกาภิวัตน์กำลังถอยหลังกลับ (Deglobalization) บริษัทยังคงบริหารความเสี่ยงและโอกาสที่เกิดขึ้นในโลกที่เชื่อมถึงกันมากขึ้น แทนที่จะถอนตัวออกจากตลาดระหว่างประเทศ ซึ่งตอกย้ำว่าบริษัทต่างๆ กำลังมุ่งเน้นการบริหารจัดการในโลกที่เชื่อมถึงกันมากกว่าการค้าภายในประเทศหรือภายในภูมิภาค